توصیه‌هایی برای درمان و مقابله با وسواس فکری
تاریخ انتشار: ۲۰ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۸۳۵۲۶
به گزارش تابناک، وسواس فکری، به تصاویر و افکار مزاحمی گفته می‌شود؛ که به‌طور مداوم در ذهن فرد تکرار شده و خارج از کنترل او هستند. از آنجایی که وسواس ناخواسته و آزاردهنده است، معمولاً باعث اضطراب می‌شود.
برای تسکین این اضطراب، افراد مبتلا به این اختلال، اعمالی را به‌صورت اجباری انجام می‌دهند؛ تا اضطراب خود را کنترل کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وسواس فکری-اجباری چیست؟
اختلال وسواس فکری یک بیماری نسبتاً شایع در حوزه سلامت روان است و انجمن روان‌شناسان آمریکا، وسواس فکری-اجباری (OCD) را این‌گونه تعریف می‌کند:
"یک اختلال که با افکار مزاحم و مکرر نمود پیدا می‌کند و منجر به اضطراب و نهایتاً رفتار‌های اجباری می‌شود. "
همانطور که اشاره کردیم، افکار مزاحم منجر به اضطراب و رفتار‌های اجباری می‌شوند. اجبار‌ها تشریفات یا رفتار‌هایی هستند؛ که به‌طور موقت ناراحتی فرد را در مورد افکار ناخواسته خود، خنثی می‌کنند. بیشتر افراد مبتلا به OCD هم افکار وسواسی و هم رفتار‌های اجباری را تجربه می‌کنند.
انواع وسواس فکری
قبل از درمان وسواس فکری می‌بایست شناخت کاملی از انواع وسواس و علائم آن داشت. وسواس‌ها معمولاً با موضوعات خاص اضطراب‌زا در یک دسته‌بندی قرار می‌گیرند، مانند: ترس از آسیب، بیماری و بدشانسی، آلودگی و غیره. پنج نوع رایج وسواس عبارت‌اند از:
وسواس کمال‌گرایی
افرادی که دارای وسواس کمال گرا هستند، خود را در ترس ناشی از اشتباه کردن، غرق می‌کنند. بر خلاف باور عموم، وسواس کمال‌گرایی همیشه در مورد آراستگی یا چیدمان وسایل خانه نیست. بلکه اعتقادات مذهبی و اخلاقی سخت‌گیرانه نیز در این دسته قرار می‌گیرد. وسواس ناشی از کمال‌گرایی باعث ایجاد رفتار‌های زیر در فرد می‌شود:
توجه افراطی به نظم، تقارن و سازماندهی وسایل.
پیروی از قوانین، دستورالعمل‌ها و روتین‌های خاص.
انجام وظایف در محل کار یا مدرسه به‌طور کامل.
ساعت‌ها فکر کردن به این موضوع که آیا همه چیز در جای درست قرار دارد یا نه.
وسواس رابطه
وسواس‌های متمرکز بر رابطه شامل تردید‌ها و نگرانی‌های شدید در مورد صحت یک رابطه عاشقانه است. بسیاری از افراد مبتلا به وسواس‌های متمرکز بر رابطه، سعی می‌کنند با آزمودن عشق یا وفاداری شریک زندگی خود، اضطراب خود را تسکین دهند. آنها همچنین ممکن است بیش از حد در مورد یافتن همسر ایده‌آل خود خیالبافی کنند.
وسواس آلودگی
وسواس‌های آلودگی ممکن است، شامل: ترس از آلودگی فیزیکی (مانند: باکتری، مواد شیمیایی یا بیماری) یا آلودگی اخلاقی (مانند: گناه دانستن بعضی از اعمال) شود. افراد برای کنترل این نوع وسواس ممکن است:
دست‌ها، بدن یا وسایل شخصی خود را بیش از حد بشویند.
به یک رژیم غذایی سخت و غیرقابل انعطاف پایبند باشند.
از موقعیت‌های اجتماعی و شلوغی دوری کنند.
درگیر مناسک اجباری مانند شمردن اعداد یا دعا کردن شوند.
وسواس ایجاد آسیب
برخی از افراد مبتلا به OCD افکار مرتبط با آسیب رساندن به خود یا دیگران را تجربه می‌کنند. برای مثال برخی از آنها احساس می‌کنند کار‌های روزمره آنها می‌تواند باعث اتفاقات بد، مانند: تصادف، آتش‌سوزی و ... شود. این افراد برای کاهش اضطراب خود مراسم‌هایی را اجرا می‌کنند؛ تا از آسیب به دیگران یا خودشان جلوگیری کنند.
وسواس افکار مزاحم
افکار مزاحم معمولاً با چیز‌های ترسناک، خطرناک یا نامناسب مرتبط هستند، مانند:
تصور کردن صحنه‌های جنسی به‌طور ناخواسته.
تصور کردن صحنه‌های خشونت‌آمیز به‌طور ناخواسته.
افکار توهین به دین و مسائل ارزشی.
حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد از افراد، افکار مزاحم را تجربه می‌کنند. با این حال، این افکار برای مبتلایان به وسواس فکری به‌قدری اضطراب‌آور است؛ که عملکرد روزانه آنها را مختل می‌کند.
چگونه وسواس فکری را درمان کنیم؟
حال که با انواع اختلال OCD و علائم آن آشنا شدیم، به بررسی گزینه‌های درمان وسواس فکری می‌پردازیم. خوشبختانه اختلال وسواس فکری قابل درمان است. انتخاب نوع درمان بستگی به شدت اختلال و تأثیر آن بر زندگی فرد دارد. ۲ درمان اصلی این اختلال عبارتند از:
روان‌درمانی: نوعی درمان که روان‌درمانگر به شما کمک می‌کند با ترس‌ها و افکار وسواس‌آمیز خود روبه‌رو شوید، بدون اینکه برای کنترل آنها از رفتار‌های اجباری استفاده کنید.
دارودرمانی: روان‌پزشکان برای کنترل وسواس، از دارو‌های ضد افسردگی (مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین) برای ایجاد تعادل مواد شیمیایی در مغز فرد مبتلا به OCD استفاده می‌کنند.
معمولاً برای OCD نسبتاً خفیف از یک دوره روان‌درمانی کوتاه مدت، مانند: درمان شناختی رفتاری (CBT) استفاده می‌شود؛ اما برای وسواس‌های فکری شدیدتر، طول درمان بیشتر بوده و از دارودرمانی در کنار روان‌درمانی استفاده می‌شود. این درمان‌ها بسیار مؤثر هستند؛ اما مهم است که بدانید ممکن است چندین ماه طول بکشد تا متوجه تأثیر آنها شوید. علاوه بر این دو روش درمانی که توسط متخصصین انجام می‌شود، راه‌های دیگری برای کنترل و درمان وسواس فکری نیز وجود دارد؛ که در ادامه با آنها آشنا می‌شویم.
عضو شدن در گروه‌های حمایتی
یکی از روش‌های درمان این اختلال، عضویت در گروه‌های حمایتی است. یکی از دلایل ایجاد افکار مزاحم تنهایی است. در این گروه‌ها به افراد کمک می‌کنند کمتر احساس تنهایی کنند و روش‌هایی را برای سرگرم شدن به آنها می‌آموزند.
پرهیز از استفاده از مواد مخدر و الکل
بسیاری از افراد مبتلا به OCD به‌طور متناوب از مواد مخدر و الکل نیز استفاده می‌کنند. مصرف این مواد علائم OCD را شدیدتر و بدتر می‌کند.
ورزش منظم
فعالیت مداوم و ورزش به دلیل سوزاندن انرژی اضافی، علاوه بر خستگی جسمی، باعث خستگی ذهنی و کاهش افکار وسواسی می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد که ورزش‌های شدید و حرفه‌ای می‌تواند شدت علائم OCD را نیز کاهش دهد.
تمرین الگو‌های خواب مناسب
بی‌خوابی افکار مزاحم را تشدید می‌کند؛ بنابراین کیفیت خواب رابطه مستقیمی با تشدید علائم وسواس دارد. یکی از گزینه‌های درمان وسواس فکری بهبود کیفیت و الگوی خواب شبانه است. برخی از عادات خوابیدن مانند: خاموش کردن تلفن هوشمند یک ساعت قبل از خواب می‌تواند افکار مزاحم را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
استفاده از برنامه‌های خودیاری
ابزار‌های آفلاین و آنلاین بسیاری برای خودیاری و نظارت بر الگو‌های فکری وجود دارد. با استفاده از این ابزار می‌توان الگو‌های وسواسی را شناسایی و برای کاهش آنها اقدام کرد.
تمرین تمرکز حواس
افکار مزاحم باعث کاهش تمرکز می‌شوند. تمریناتی برای افزایش تمرکز حواس، مانند: ذهن آگاهی، یوگا، مدیتیشن و ... می‌تواند به بالا رفتن تمرکز حواس و کاهش وسواس‌های فکری کمک کند.
مدیریت استرس
استرس مزمن نیز می‌تواند افکار وسواسی را تحریک یا آنها را وحشتناک‌تر کند. اگر مستعد افکار وسواسی هستید، مهم است که استرس خود را مدیریت کرده و آرامش خود را حفظ کنید.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی روش‌های درمان وسواس فکری و انواع آن پرداختیم. خوشبختانه روان‌درمانی، دارودرمانی و درمان‌های کمکی که در متن مقاله به آنها اشاره شد تا حدود زیادی می‌توانند علائم OCD را کاهش داده و افکار مزاحم را کنترل کنند.
منبع: رویداد۲۴
منبع: تابناک
کلیدواژه: جام جهانی قطر مهرداد بذرپاش عباس توانگر دهه فاطمیه رستم قاسمی آلودگی هوا استرس اختلال وسواس فکری وسواس اجباری جام جهانی قطر مهرداد بذرپاش عباس توانگر دهه فاطمیه رستم قاسمی آلودگی هوا درمان وسواس فکری رفتار های اجباری افکار مزاحم افراد مبتلا افکار وسواسی روان درمانی افکار وسواس مبتلا به OCD برای کنترل وسواس ها رفتار ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۸۳۵۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شهید مطهری فرقان انقلاب بود
به گزارش خبرنگار مهر، حجت‌الاسلام محمد حسین بلک به مناسبت ۱۲ اردیبهشت ماه روز گرامی داشت مقام معلم و سالروز شهادت شهید مرتضی مطهری پیامی را صادر کرد.
متن این پیام به شرح زیر است...
«بسمه الله الرحمن الرحیم
مطهر در اندیشه بود مهذب در اخلاق، مبتکر در روش و صاحب سبک در بیان سخنانش عطش شنوندگانش را فرو می‌نشاند و حکمتش جان‌ها را سیراب می‌کرد. در میدان استدلال و برهان بی بدلیل و در ساحت لطافت و بلاغت کم نظیر درایتی فراتر از زمانه داشت و فراستی در گفتمان مجاهدی که درس رزم را از سترگ مردانی که سینه‌ای سرشار از فقاهت و حکمت داشته‌اند آموخته بود.
رسم تلمذی حکیمانه را از بزرگ مردانی چون حضرت روح‌الله الموسوی الخمینی (ره) با خود داشت.آنگونه که فرمود او حاصل عمرم بود. زلال حقیقت اسلام را آنگونه که بود نه آنطور که می خواست عمیقاً تا عمق جان نوشیده بود. شهد شیرین حقایق دین را با گفتمانی نو به افکار جوانان و جهانیان نوشاند و بیشتر از عصر خود می اندیشید و می دانست و می خواست افکار برخواسته از حقایق قرآن و اسلام ناب او تا کنون غبار بر خود ندیده و رفته رفته حجاب معاصرت چهره درخشان او را رخشنده تر از قبل هویدا می سازد. انقلاب اسلامی و مبارزه با طاغوت به یّمن نگاه بلند او رفعت یافت و ریشه های مستحکم آن از اندیشه ژرف او استحکامی همیشگی یافت.آن روز که مبارزان به ظاهر خود را مقابل اسرائیل صهیونیست می دیدند و در بازی همان ستمگر به اسارت رفته بودند فریادهای این مطهر بود که جهان اسلام را به این درد کُشنده و ستم بیدادگر غده سرطانی نهیب داد و دل خون پیامبر گرامی اسلام (ص) را در این سوز و سوگ به شهادت گرفت.
براستی فرقان انقلاب بود و کینه توزان این امت که از نگاه و افکار او درمانده و بی تاب شده بودند تیری را به چشمی بینا و مغزی متفکر روانه کردند. به آن امید که سوی چشم نافذش را کور کنند و افکار بلندش را از پرواز باز بدارند غافل از آنکه بذرهای کِشته شده و نهال‌های غرس شده در افکار اندیشمندان و علاقمندان خیلی زود جوانه زد و قد کشید.
به گونه‌ای که ریشه انحراف و التقاط را فرزندان معنوی و علمی او برکَنند تا آنجائی که امروز بزرگ مردانی از مکتب او خود مکتب ساز شده‌اند و شمشیر و تفنگشان به مدد قلم پاک و کارساز آن شهید وارسته قیام کرد و درفش ساخته و پرداخته از موهبت علم و جهاد چشم و قلب مستکبران و ستمگران را پاره و خون چکان کرد و عنکبوتیان را در گورستانی از تارهای تنیده از ظلم و ستمشان گرفتار آورد و امت اسلام را شاهد جان دادن و ذلت و خواری آنان کرد به امید آنکه کنار مقتدا و مولایمان نماز شکر را با ترنم فتح و ظفر در مسجد الاقصی قامت بندیم و صلای ولایت تا اقصی نقاط عالم را شاهد شویم.
بر ماست تا در استمرار این جهاد علمی و اخلاقی آن مرد راستین الهی فرزندان و جامعه ای در خور تربیت کنیم و بیارائیم و خود را از این موهبت الهی همواره بهره مند کرده و بر رشد و بالندگی آن بیفزائیم.»
کد خبر 6093281
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند